MODERNIST PHENOMENA IN GREEK FOLK LITURGICAL LIFE
Keywords:
urban religiosity, newly-established customs, religious festivals, observances, rituals, cultural interest, human aspirationsAbstract
In our ever-changing times, the interactions of the various ecclesiastical and social facts and events are daily and frequent. In the urban parishes of our times a series of modernist religious customs see the light, which also define contemporary urban religiosity.
This study examines some of the most characteristic forms of the newly-established customs, which relate to urban parishes’ religious festivals and excursions. Over and above their cultural aspects, the identification and study of these customs presents pastoral dimensions, as they constitute characteristic cases of observances and rituals that priests are confronted with on a daily basis and to which, on occasion, they contribute decisively in terms of their formation and establishment. Because of this, their study presents a broader social and cultural interest, as they constitute contemporary expressions of existing human feelings and aspirations, but enriched with forms of modernist daily life.
References
Abel, A. 2006. Favor fishing and punch-bowl Christians: Ritual and conversion in a Chinese Protestant church. Sociology of Religion 67 (2): 161-178.
Archimandrite Chrysostomou, G. – Vlachopoulos, El. 2012. Άμφια χάριν έχουσι θείαν. Τα άμφια της Ελληνορθοδόξου Εκκλησίας. Athens.
Archimandrite Chrysostomou, G. 2013. Τα Άμφια (ιστορία – θεολογία). Εκκλησία 90 (5): 344-346.
Janelli, L. 1986. The origins of Korean folklore scholarship. Journal of American Folklore 99 (391): 24-49.
Kamalakis, Sp. – Varvounis, M. G. 2010. Πατριαρχικά Τάγματα Αριστείας του Αλεξανδρινού Θρόνου – Patriarchal Orders of Distinction of the Alexandrian Throne. Athens.
Kamalakis, Sp. 2011. Εκκλησιαστικά Οφφίκια του Πατριαρχείου Αλε- ξανδρείας και Πάσης Αφρικής. Athens.
Luckmann, L. 1984. “The decline of church-oriented religion”. In Sociology of Religion, ed. R Robertson, 141-150. Harmondsworth: Penguin Books.
Obusan, T. B. 1988. Tatlong Persona Solo Dios: A Study of a Filipino Folk Religion. Religious Studies Journal 12 (1): 26.
Panchenko, Al. 2004. New Religious Movements and the Study of Folklore: The Russian Case. Folklore: Electronic Journal of Folklore 28: 111- 128.
Papadopoulos, S. 1994. Διακήρυξη αγιότητας αγίου (όχι: αγιοποίηση – αναγνώριση – ανακήρυξη). Εισηγήσεις ΙΒ΄ Συνεδρίου Πατερικής Θεολογίας «Ο άγιος και ο μάρτυρας στη ζωή της Εκκλησίας». Athens. 170-182.
Piper, J. H. 1933. New England Dinners of the First Congregational Church of Springfield. Journal of the Illinois State Historical Society (1908-1984) 26 (1/2): 169-172.
Pitsakis, K. 2000. Νομικά ζητήματα από τον βίο και την άθληση των νεομαρτύρων. Πρακτικά Συνεδρίου «Ο νεομάρτυς Θεόδωρος Βυζάντιος». Mytilene, 99-119.
Prandi, C. 1980. La religion populaire: problèmes théoriques. Annual Review of the Social Sciences of Religion Utrecht 4: 31-59.
Plongeron, B. – R. Pannet. 1976. Le christianisme populaire: les dossiers de l'histoire. Paris: Le Centurion.
Rizopoulos, P. 2008. Η Θρονική Εορτή του Πατριαρχείου Αλε- ξανδρείας. Στύλος Ορθοδοξίας 90: 16-17.
Roos, G. M. – S. A. Quandt – K. M. DeWalt. 1993. Meal patterns of the elderly in rural Kentucky. Appetite 21 (3): 295-298.
Schieder, W. 1977. Religionsgeschichte als Sozialgeschichte. Einleitende Bemerkungen zur Forschungsproblematik. Geschichte und Gesellschaft 3 (3): 291-298.
Silverman, C. 1983. The politics of folklore in Bulgaria. Anthropological Quarterly 56 (2): 55-61.
Sherkat, D. E. 2001. Tracking the restructuring of American religion: Religious affiliation and patterns of religious mobility, 1973–1998. Social Forces 79 (4): 1459-1493.
Sherkat, D. E. – J. Wilson. 1995. Preferences, constraints, and choices in religious markets: An examination of religious switching and apostasy. Social Forces 73 (3): 993-1026.
Souloyiannis, Euth. 2011. Σύμμεικτα ιστορίας Ελληνισμού Αιγύπτου και Αφρικής 46. Λογιοσύνη και επιστημοσύνη στη μακραίωνη ιστορία της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης Αλεξανδρείας». Ανάλεκτα. Εκδόσεις του Ινστιτούτου των Ανατολικών Σπουδών της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης Αλε- ξανδρείας 11: 16-22.
Stambolis, B. 2001. Religiöse Festkultur. Zu Umbruch, Neuformierung und Geschichte katholischer Frömmigkeit in der Gesellschaft des 19. und 20. Jahrhunderts. Geschichte und Gesellschaft 27 (2): 240-273.
Stewart, Ch. 1994. “Syncretism as a dimension of nationalist discourse in modern Greece”. In Syncretism/anti-syncretism: the politics of religious synthesis, eds. C. Stewart and R. Shaw, 127-144. London: Routledge.
Sudhakar Reddy, Y. A. 2001. “Ritual Performances and Theoretical Validity to Folklore: The Case of Andhra Pradesh”. In Dravidian Folk and Tribal Lore, ed. B. Ramakrishna Reddy, 293-313. Kuppam: Dravidian University.
Taylor, Ph. 2003. The Goddess, the Ethnologist, the Folklorist and the Cadre: Situating Exegesis of Vietnam's Folk Religion in Time and Place. The Australian Journal of Anthropology 14 (3): 383-401.
Terbovich, Fr. J. B. 1963. Religious Folklore among the German-Russians in Ellis County, Kansas. Western Folklore XII: 79-88.
Varvounis, M. G. 1993. A contribution to the study of influence of Christian upon Moslem customs in popular worship. Journal of Oriental and African Studies 5: 75-89.
Varvounis, M. G. 2001. Η λατρεία των αγίων στον ελληνικό παραδοσιακό πολιτισμό. Erytheia. Revista de Estudios Bizantinos y Neogriegos 22: 173-191 [= Εξώπολις 15-16 (2001), pp. 147-170].
Varvounis, M. G. 17 July 2006a. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στη Σάμο. Σαμιακόν Βήμα, 3.
Varvounis, M. G. 7 August 2006b. Ιστορική επίσκεψη», Σαμιακή 2110: 1, 3.
Varvounis, M. G. 28 August 2006c. Στον απόηχο της πατριαρχικής επισκέψεως. Σαμιακή 2111: 1, 3.
Varvounis, M. G. 2006d. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος στη Σάμο. Το χρονικό της επίσκεψής του. Μεθόριος 22: 12- 13.
Varvounis, M. G. 2 September 2006e. Η πατριαρχική επίσκεψη στην Ιερή Μητρόπολη Σάμου και Ικαρίας. Χαραυγή 557: 6.
Varvounis, M. G. 25 September 2006f. Συντελεστές της πατριαρχικής επισκέψεως στη Σάμο», Σαμιακή 2115: 7.
Varvounis, M. G. 12-20 August 2006g. Η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος στη Λέσβο και στη Σάμο. Παμμακάριστος 10: 69-70,77.
Varvounis, M. G. 29 November 2007a. Η θρονική εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου. e Liberta [info@e-liberta.gr].
Varvounis, M. G. 2007b. Η Θρονική Εορτή του Πατριαρχείου Αλε- ξανδρείας. Πάνταινος 99:3 (75): 166-170.
Varvounis, M. G. 2008a. Παράδοση και νεωτερισμός στα ελληνικά χριστουγεννιάτικα έθιμα. Εφημέριος 57 (11): 4.
Varvounis, M. G. 5 December 2008b. Η Θρονική Εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου», e Liberta [info@e-liberta.gr].
Varvounis, M. G. 2010. Πνευματικότητα και εκκοσμίκευση στα έθιμα της ελληνικής λαϊκής λατρείας. In Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Χριστόδουλος. Αφιερωματικός τόμος. Athens, 529-537.
Varvounis, M. G. 2011a. Τα οφφίκια λαϊκών του Αλεξανδρινού Θρόνου και η Αδελφότητα Οφφικιάλων ‘Ο Απόστολος Μάρκος’. In Spyridon Th. Kamalakis, Εκκλησιαστικά Οφφίκια του Πατριαρχείου Αλε- ξανδρείας και Πάσης Αφρικής. Athens, 370-376.
Varvounis, M. G. 2011b. Αστικές εκκλησιαστικές λιτανείες. In Kyrillos Katerelos - Ap. Glavinas - Gr. Larentzakis (eds.). Σκεύος εις Τιμήν. Αφιερωματικὸς τόμος επὶ τη συμπληρώσει 25ετίας απὸ της εις Επίσκοπον χειροτονίας καὶ 20ετίας απὸ της ενθρονίσεως του Μητροπολίτου Αυστρίας καὶ Εξάρχου Ουγγαρίας καὶ Μεσευρώπης κ. Μιχαὴλ. Festschrift zum 25 jährigen Jubiläum der Bischofsweihe und 20 jährigen Jubiläum Metropolit von Austria und Exarch von Ungarn und Mitteleuropa Dr. Michael Staikos. Athens - Vienna, 67-75.
Varvounis, M. G. 2012. Το ‘κιτς’ στη σύγχρονη ελληνική εκκλησιαστική και λαϊκή θρησκευτική τέχνη. Θεολογία 83 (1): 247-266.
Varvounis, M. G – Rizopoulos, P. 2012. Το Τάγμα των Ορθοδόξων Σταυροφόρων του Παναγίου Τάφου. Thessaloniki.
Varvounis, M. G. 2013. Νεωτερική ελληνική λαϊκή θρησκευτικότητα. Συναγωγή μελετών θρησκευτικής λαογραφίας. Thessaloniki, 719-751.
Vozikas, G. 2009a. Η συνοικία της Αγίας Μαρίνας στην Ηλιούπολη και το πανηγύρι της. Η καθημερινή ζωή και ταυτότητα της πόλης. Athens.
Vozikas, G. 2009b. “Rural Immigrants and Official Religion in an Urban Religious Festival in Greece”. In When God Comes to Town. Religious Traditions in Urban Contexts, eds. Rik Pinxten – Lisa Dikomitis, 65-78. Oxford: Berghahn Books.
White, J. 1998. Soul food: Recipes and reflections from African-American churches. New York: Harper Collins Publishers.
Yoder, D. 1965. Official religion versus folk religion. Pennsylvania Folklife 15 (2): 36-52.
Ziegler, M. 1935. Kirchliche oder religiöse Volkskunde. Nationalsozialistische Monatshefte 6: 674-675.
